We hebben vrijwel
allemaal wel eens te maken met stress. En iedereen gaat er op zijn of haar
eigen manier mee om. Je kunt er effectiever mee omgaan als je weet hoe stress
werkt en waar het vandaan komt.
Wat is stress?
Stress is een emotionele reactie; zoals alle emotionele
reacties komt het voort uit het functioneren van het motivationele systeem. Dit
motivationele systeem verbindt zich aan doelen en zorgt ervoor dat voldoende
energie wordt vrijgemaakt om deze doelen na te streven. Als je een doel behaalt
voel je je goed. Als je faalt, voel je je rot.
Stress is een negatieve emotie. Stress wijst erop dat je op dit moment het gewenste doel niet behaalt.
Je motivationele systeem bestaat uit twee subsystemen. Het eerste is het 'aanpakken-systeem', dat zich richt op het bereiken van de gewenste resultaten. Het tweede systeem is het 'ontwijken-systeem' dat gericht is op het voorkomen van ongewenste resultaten. Deze twee systemen zorgen voor verschillende emoties. Wanneer het aanpakken-systeem actief is (bijvoorbeeld het nastreven van promotie) ben je tevreden als het lukt en teleurgesteld als je faalt. Als het ontwijken-systeem actief is (bijvoorbeeld een klant die dreigt weg te lopen) ben je angstig en gestrest als dat gebeurt en opgelucht als de klant blijft.
Stress is dus tevens een weerspiegeling van iets in je omgeving dat je probeert te vermijden, maar waarin je nog niet geslaagd bent. Als je eenmaal begrijpt hoe stress werkt kun je stappen nemen om er mee om te gaan, zo zegt Professor Art Markman:
Vind uit wat je probeert te vermijden.
Als je gestrest bent betekent dat dat iets je
'ontwijken-systeem' activeert. Soms is het direct duidelijk wat dat is, zoals
een belangrijke deadline, een zeurende manager of boze klanten. Echter, vooral
bij structurele stress is het vaak niet duidelijk (meer) wat de oorzaak ervan
is. Erover praten met anderen helpt dan vaak.
Wellicht ontdek je dat de oorzaak van de stress helemaal die mate van stress niet rechtvaardigt. Als je een specifieke oorzaak vindt kun je die cirkel van negatieve gedachten doorbreken of je kunt het probleem aanpakken.
Reframe de situatie.
Iedere werkplek heeft zowel ontwijk- als
aanpak-elementen. Als je dagelijkse werkleven stressvol is zou je je wel eens teveel
kunnen focussen op wat er mis kan gaan. In plaats daarvan moet je denken aan de
leuke aspecten van het werk. Door na te denken over de positieve aspecten
activeer je het 'aanpakken-systeem' en sta je open voor vreugde en
tevredenheid.
Ontspan.
Je motivationele systeem heeft energie nodig om goed te
functioneren. Als stressniveaus te hoog worden en je de situatie niet kunt
reframen, moet je de energie die de stress voedt weghalen. Dat kan bijvoorbeeld
door mindfulness-technieken te gebruiken. Concentreer je enkele minuten op je
ademhaling om te kalmeren. Ook sporten helpt om energie te kanaliseren.
Stress wordt veroorzaakt door factoren die je 'ontwijken-systeem' energie geven. Door de oorzaak te achterhalen, te reframen of te ontspannen kun je het stressniveau verlagen en weer hard aan het slag.
Bron: Reed Business Bulletins
